توليد محصول S.H.Gدر فرآيند استحصال روي از خاك معدني

شمش روي هاي گريد ( H.G) و اسپيشيال هاي گريد ( S.H.G ) و سرب فلزي با درصد خلوص 99% 1)شمش ( S.H.G ) در استاندار دهاي بين المللي با خلوص (995/99 %) و شمش ( H.G ) با خلوص (99/99 %) شناخته شده است. فلز نقره رنگ براق با مشخصات روي خالص مي باشد كه در اين روش از پسماند كارخانه هاي توليد كننده روي و خاك هاي كم عيار بدست مي آيد كه داراي اهميت خاصي به لحاظ مصرف آن در صنايع مختلف مي باشد. 2)سرب فلزي حاصل از اين روش با درصد خلوص 99% بدست مي آيد ، با رنگ ويژه سرب مايل به آبي كه داراي خواص سرب بوده و داراي 500-900 ميلي گرم نقره به همراه خود است. كاربرد و موارد مصرف: 1)فلز روي ( S.H.G) بيشتر در صنايع آلياژي مثل زاماك و غيره كه خلوص بالا مورد نياز است مصرف مي شود و فلز روي ( H.G) نيز چون داراي مقدار سرب كمتر در حدود پايين تر از 70 ppm مي باشد در صنايع گالوانيزاسيون مصارف فوق العاده زيادي دارد ،علاوه بر اين قابل ذكر است شمش هاي فوق الذكر به علت خلوص بالا در بازار از قيمت بالائي نيز نسبت به شمش هاي روي فعلي با درصد خلوص حداكثر (98/99%) برخوردار مي باشند. 2)شمش سرب توليدي به اين روش نيز با توجه به دارا بودن مقدار نقره قابل توجه ،در صنعت آند هاي سربي مصرف بسيار زيادي را دارا مي باشند. 3)آجر توليد شده نيز مي تواند به عنوان آجر قرمز رنگ در رده هاي پايين تر به عنوان سنگ فرش و غيره مورد استفاده قرار گيرد. 4)در اين طرح سولفات سديم تك آبه يا 10 آبه خالص نيز به عنوان محصول جانبي توليد مي گردد كه در صنعت شيشه و شوينده ها مصرف عمده دارد. بررسي جايگاه صنعتي : در حال حاضر در كشور كسر كوچكي از توليدات كارخانجات روي به صورت ( H.G) مي باشد و ( S.H.G) نيز در مقياس صنعتي فعلا توليد نمي شود. و همچنين سرب نقره دار نيز از اهميت بالائي برخوردار است و آجر هاي توليدي نيز مي تواند به عنوان آجر درجه 3 مورد استفاده قرار گيرد. اين محصولات علاوه بر توجيه اقتصادي بالا ،از لحاظ زيست محيطي نيز حائز اهميت مي باشد. سولفات سديم توليدي نيز جزو اقلام پر مصرف در صنايع شيشه و شوينده ها مي باشد. مزاياي اين طرح: 1)حذف كليه آلايندگي هاي زيست محيطي حاصل از كيك ليچ كه عمده پسماند كارخانه هاي روي است و فعلا معظلي براي محيط زيست هستند. 2)ايجاد ارزش افزوده از پسماند ليچ و خاك هاي كم عيار و ايجاد اشتغال پايدار. 3)وارد نمودن استخراج حلالي به چرخه توليد روي كشور كه روش نويني است . 4)استفاده از ستون هاي استخراج حلالي و طراحي آن ها در مقياس صنعتي در كشور. 5)ايجاد ارتباط بين ليچ هاليدي با الكترووينينگ سولفاتي براي اولين بار در صنعت سرب و روي كشور. 6)با ايجاد اين تكنيك در كنار كارخانه هاي روي كمك بزرگي به پايداري و سوددهي آن ها مي شود. 7)استفاده از روش استخراج حلالي با دپا در مقياس صنتي كه خوشبختانه اين ماده در داخل كشور ( يزد) در مقياس صنعتي توليد مي شود.

توليد ورق كبالت ، ورق روي هاي گريد (H.G) و سولفات منگنز تك آبه و كربنات منگنز 1- ورق كبالت : اين ماده فلز براق كه رنگ آن به آبي متمايل بوده ،جزء فلزات سخت با استحكام زياد است. كبالت و تركيبات آن از ايام قديم و باستان در شيشه هاي رنگي مورد استفاده قرار گرفته است . كبالت داراي وزن مخصوص 75/8 و نقطه ذوب 1493 درجه سانتي گراد مي باشد.اين فلز كاملا وارداتي بوده و امروزه صنايع كشور نياز مبرم به اين فلز را دارد. 2 – ورق و شمش روي هاي گريد (H.G) : فلزي نقره اي رنگ ، جلاي آبي مي باشد كه درجه حرارت معمولي ترد و شكننده است اما در دماي (150-100) درجه سانتي گراد چكش خواري خوبي دارد و نقطه ذوب آن حدود 400 درجه سانتي گراد مي باشد فلز روي كاربردهاي زيادي دارد بالغ بر 70% توليد آن صرف كالوانيزاسيون مي گردد و بقيه در آلياژهاي روي و تركيبات ديگري روي مصرف مي شود. 3 – سولفات منگنز تك آبه : اين پودر سفيد مايل به صورتي رنگ كه داراي عيار 25% و داراي كاربردهاي زيادي از جمله استفاده در كودهاي ميكرو و ماكرو به عنوان ريز مغزي و در كارخانجات روي در قسمت الكتروليز به عنوان حفاظت آندهاي سربي استفاده مي شود اين ماده نيز جزو اقلام وارداتي مي باشد. 4 – كربنات منگنز : در صورت احساس نياز صنعت مي توان به جاي سولفات منگنز ،كربنات منگنز توليد نمود كه بيشترين مصرف در كودها و خوراك دام و صنايع روي را دارد و جزو اقلام وارداتي مي باشد. بررسي جايگاه صنعتي و كاربردها : همانگونه كه عنوان شده فلز كبالت يكي از اقلام وارداتي و پرمصرف صنايع نظامي و آلياژهاي سخت مي باشد كه سختي ان به اندازه سختي تنكستن مي باشد ، از طرفي اين ماده در اين پروسه از پسماندهاي كيك كبالت توليد مي شود كه تاكنون روش مناسبي جهت فراوري آن وجود نداشته است . توليد اين فلز استراتژيك در توانمندسازي كشور حائز اهميت خواهد بود. علاوه بر توليد كبالت توليد روي H.G و دو تركيب سولفات و كربنات منگنز كه جزو اقلام مهم مصرفي صنعت كشور مي باشند در اين طرح به صورت محصول جانبي به دست خواهد آمد. با اين طرح معضل اين پسماند نيز از نظر زيست محيطي كاملا حل مي شود و اقتصادي بودن اين طرح با توجه به محصولات توليدي و ايجاد اشتغال پايدار نيز حائز اهميت است . علاوه بر اين ها محصول سولفات سديم به عنوان محصول جانبي توليد مي گردد.

با توجه به گسترش كارخانه‌هاي روي در كشور و بالاخص در استان زنجان كه علاوه بر توليد روي، ضايعات و پسماندهاي قابل توجهي نيز به جاي مي‌گذارند كه از دو جنبه قابل بررسي مي‌باشند. نخست از نقطه نظر آلودگي محيط ‌زيست: با ازدياد اين پسماندها يافتن مكان مناسب براي دفع و نگهداري آنها دشوار خواهد شد. در صورت تداوم دفع پسماندها، آلودگي‌هايي براي زمين‌هاي كشاورزي، گياهان و آب‌هاي سطحي و آب‌هاي زيرزميني كه در نهايت موجب آلودگي رودخانه‌ها، درياها و آلوده شدن منابع غذايي آبي مي شود. نتيجه اين گونه آلودگي ها مي تواند منجر به از بين رفتن حيات جانداران آبزي و به مخاطره افتادن حيات جانداران خشكي و انسان ‌شود. در صورت عدم اجراي تدابير لازم، عوارض ناشي از اين آلودگي دير يا زود گريبان‌گير همه خواهد شد. بنابراين عاقلانه است كه راهي براي حذف اين معضل پيش روي صنعتگران قرار داده شود. دوم از نظر اقتصادي: با توجه به اينكه همراه اين پسماندها، فلزات گرانبهاتر از خود روي وجود دارند و مقدار آنها نيز قابل توجه مي‌باشد، لذا براي استخراج فلزاتي همچون كبالت، نيكل، كادميوم، سرب، آرسنيك، آنتيموان، ژرمانيوم، بايد چاره‌اي انديشيده شود. تهيه عناصر مذكور از اين پسماندها علاوه بر تامين نيازهاي كشور به اين مواد، منجر به ايجاد اشتغال و توليد ثروت براي جامعه نيز خواهد شد. به همين منظور جهت حل اين مشكل در اين پروژه كار بازيافت عناصر نيكل، روي، سرب، كبالت، منگنز و كادميم از پسماندهاي كارخانجات روي استان زنجان مورد توجه قرار گرفت و كار تحقيقاتي در خصوص تهيه اين فلزات از پسماندهاي كارخانجات روي استان زنجان با موفقيت به اتمام رسيد.

روش جديد توليد سولفات منگنز از سنگ معدن